Knokke-Heist viert 80 jaar bevrijding: Canadese vlaggen kleuren de straten

Grote viering in Knokke-Heist: 80 jaar bevrijding en 50 jaar Canadese mars

In het weekend van 2 en 3 november 2024 staat Knokke-Heist in het teken van de 80ste herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog. Tegelijkertijd wordt de 50ste editie van de Canadese bevrijdingsmars gevierd. De lokale overheid moedigt de inwoners aan om de Canadese vlag uit te hangen en de stad om te toveren tot een ‘Maple Leaf City’. Voor slechts 25 euro zijn de vlaggen verkrijgbaar bij de toeristische infokantoren op het Lichttorenplein in Knokke, de Pannenstraat in Heist en het For Freedom Museum in Ramskapelle, zolang de voorraad strekt.

Herdenkingsplechtigheden op diverse locaties

Op zaterdag 2 november 2024 begint de dag om 8.45 uur met een ingetogen bloemenhulde op het Verzetsplein. Om 9.30 uur volgt een herdenkingsmis in de Sint-Margaretakerk, muzikaal begeleid door de For Freedom Pipes & Drums, het Jeugdorkest van de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia Heist en solisten Robin Lantsoght en Axelle Verfaillie.

Om 10.45 uur vertrekt er een gratis bus naar de Canadese militaire begraafplaats in Adegem voor een bloemenhulde. Later op de dag, om 17 uur, marcheren de For Freedom Pipes & Drums en een Canadees contingent van de Sint-Vincentiuskerk naar het For Freedom Museum in Ramskapelle.

De 50ste Canadese bevrijdingsmars en ceremonie op het Burg. Frans Desmidtplein

Op zondag 3 november begint de dag om 8 uur in Hoofdplaat met de onthulling van een herdenkingsplaket 80/50. De mars voert via Biervliet en Oostburg naar Retranchement, waar om 14.30 uur een korte ceremonie plaatsvindt bij de Hickmanbridge. Om 16.30 uur begeleidt de Scoutsharmonie Sint-Leo Brugge de wandelaars naar het Burgemeester Frans Desmidtplein voor een uitgebreide herdenkingsplechtigheid bij het oorlogsmonument. De dag wordt afgesloten met een slotserenade om 17.15 uur bij het stadhuis op het Alfred Verweeplein.

Terugblik op een historische gebeurtenis

Op 1 november 1944 bevrijdden Canadese tanks Knokke, een moment dat de stad nooit zal vergeten. Eerder waren Brussel, Antwerpen en Brugge al bevrijd, waardoor bijna heel België bevrijd was, op een klein deel van West-Vlaanderen na. Na vier jaar bezetting kon de Belgische vlag eindelijk weer trots wapperen.

De Canadese Opdracht: Zuivering van de Kusthavens

Na de landing van de geallieerden op 6 juni 1944 kregen de Canadese troepen de opdracht om de kusthavens te bevrijden. Ze stuitten op zware tegenstand bij Moerbrugge van 8 tot 12 september en bij ’t Molentje bij Moerkerke op 13 en 14 september. Ondanks de weerstand slaagden ze erin om de Belgische grens te bereiken op 7 september, waarna ze door West- en Oost-Vlaanderen trokken. De Duitsers hadden zich ondertussen teruggetrokken over de Schelde, waardoor de kanalen in september 1944 de scheidslijn vormden tussen bezet en bevrijd gebied.

De legerleiding besloot tot een afleidingsaanval met amfibievoertuigen. Vanuit Terneuzen landde de infanterie op 9 oktober bij de Thomas- en Paulinapolder, tussen Hoofdplaat en Biervliet. Tegelijkertijd werd er druk uitgeoefend om het Leopoldkanaal bij Eede over te steken van 6 tot 8 oktober.

De Strijd in de Polders en de Bevrijding van Knokke

Gedurende drie weken vochten de Canadese brigades in de overstroomde polders en langs verraderlijke dijken. De 9de en 8ste Infanterie Brigade baanden zich een weg door West-Zeeuws-Vlaanderen, met aanzienlijke verliezen, en bereikten op 31 oktober Retranchement. Na het bouwen van een baileybrug trokken de tanks het laatste bezette deel van België binnen.

Met hulp van de lokale verzetsbeweging werd de Duitse plaatscommandant gearresteerd. De Duitse generaal Knut Eberding werd gevangen genomen in de stelling ‘Binnenhof’. De bevolking stroomde de straten op in een golf van vreugde om de bevrijders te verwelkomen. Inwoners van Knokke, Heist en Sluis, die eerder geëvacueerd waren, keerden terug naar hun huizen. Op 1 en 2 november werden Duinbergen, Heist en delen van Zeebrugge bevrijd. Operatie ‘Switch Back’ was voltooid.

Herdenking en Viering van de Bevrijding

Op 1 november 1945 vond de eerste herdenking van de bevrijding plaats. Regimenten die nog in Noord-Nederland en Duitsland gestationeerd waren, werden uitgenodigd voor de festiviteiten. Het programma omvatte een groot feest, een parade en een bloemenhulde. Ter ere van de bevrijders werd het ‘Canada Square’ bij het Casino plechtig geopend in aanwezigheid van vele Canadese officieren. Een ‘Pipes Band’ zorgde voor de muzikale omlijsting van de plechtigheden.

De 80ste herdenking van de bevrijding is een gedenkwaardige gebeurtenis voor Knokke-Heist. De 50ste Canadese bevrijdingsmars op 3 november is een eerbetoon aan onze Canadese bevrijders.