Op 1 november 1944, een dag die voor altijd in het geheugen van Knokke gegrift staat, rolden Canadese tanks door de Lippenslaan en werd de stad bevrijd!
Terwijl andere grote Belgische steden zoals Brussel, Antwerpen en Brugge al in september 1944 hun vrijheid herwonnen, bleef Knokke onder Duitse bezetting tot de geallieerden op die memorabele novemberdag arriveerden. De bevrijding bracht niet alleen vreugde, maar betekende ook het einde van vier jaar Duitse bezetting. Eindelijk konden de inwoners de Belgische driekleur weer trots laten wapperen.
De slag om de kust: Canadezen bevrijden West-Vlaanderen
Na de beroemde geallieerde landing op 6 juni 1944 kregen de Canadese troepen de opdracht om de kusthavens te zuiveren. Ze vochten hardnekkig door Vlaanderen en bereikten op 7 september de Belgische grens. Toch verliep de bevrijding niet zonder slag of stoot. Bij Moerbrugge (8-12 september) en later bij Moerkerke (13-14 september) stuitten de Canadezen op hevige Duitse weerstand.
Pas na weken van intense gevechten door overstroomde polders en gevaarlijke dijken, slaagden ze erin de bezette gebieden te bevrijden. Op 31 oktober bereikte de 8ste en 9de Infanterie Brigade het plaatsje Retranchement en legde een baileybrug over het Leopoldkanaal, waarmee de laatste stap naar de bevrijding van Knokke was gezet.
Het euforische onthaal van de bevrijders
De bevrijding op 1 november werd met open armen ontvangen. De inwoners van Knokke, samen met geëvacueerde Heistenaars en mensen uit Sluis, juichten de Canadese bevrijders toe. De Duitse generaal Knut Eberding werd gevangen genomen door de Canadezen, terwijl de plaatselijke weerstand samenwerkte om de laatste Duitse commandanten te arresteren. Het was een dag van vreugde en opluchting, waar de straten gevuld waren met blije gezichten en wuivende vlaggen.
De eerste herdenking en blijvende eer aan de Canadese bevrijders
Op 1 november 1945 werd de bevrijding al groots herdacht. Canadese regimenten werden uitgenodigd om mee te vieren met de inwoners. Er was een parade, een bloemenhulde en het plechtige moment waarop het ‘Canada Square’ bij het Casino werd ingehuldigd. De klanken van de ‘Pipes Band’ maakten de viering compleet, een ode aan de Canadese bevrijders die hun leven waagden voor de vrijheid van Knokke.
80 jaar later: de 50ste Canadese Bevrijdingsmars
Dit jaar, op 3 november 2024, viert Knokke-Heist de 80ste herdenking van de bevrijding. Deze bijzondere gebeurtenis wordt kracht bijgezet door de 50ste editie van de Canadese Bevrijdingsmars, een jaarlijkse tocht die de heldendaden van de Canadese troepen eert. Het is een emotioneel moment voor de inwoners van Knokke-Heist om deze geschiedenis te blijven herdenken en de diepe band met hun Canadese bevrijders levendig te houden.
Ons gedacht… De bevrijding van Knokke door de Canadezen zal altijd een belangrijk moment blijven in de geschiedenis van de stad. Voor jongeren is het belangrijk om te beseffen hoe kostbaar vrijheid is en hoeveel opofferingen daarvoor zijn gemaakt. Laat deze herdenking ons inspireren om deze lessen nooit te vergeten.
Telkens opnieuw moet ik spijtig genoeg herhalen dat de tanks in het Knokse straatbeeld Brits zijn en niet Canadees. Het betreffen eenheden van de 79th Armoured Division, nl 141 Royal Armoured Corps vnl op foto’s in de Jef Mennekes- en Zoutelaan, en Lothian and Border Horse (Schotten) in de Natiën- en Parmentierlaan. Vele speciale rupsvoertuigen (the funnies) werden bemand door Britse Royal Engineers. Zonder de hulp van deze troepen zou onze bevrijding nog veel later geweest zijn. Ook zij verdienen ons respect.
De Royal Armoured corps was gekazerneerd in het hotel de la paix in Blankenberge van mijn groot ouders het waren Schotten Zij droegen de badge Royal Armoured en later Lotians And Border youmanry
Het is een beetje een vals verhaal, Poolse soldaten namen ook deel aan de bevrijding. Een stukje geschiedenis
Polen zaten er in de Pocket echt niet bij Justin.
Axel, Terneuzen enz werd wel door hen bevrijd. Maar deze gemeenten lagen buiten de Pocket.
Inderdaad, qoldaten van de 1e Poolse Pantzerbrigade
Sedert wanneer is de naam van het uitwateringskanaal te Retranchement het Leopold kanaal ?