Trots & troost – middeleeuwse getijdenboeken en hun lezers

Stel je voor: een klein boekje dat zó waardevol is dat je het liever hebt dan een kist vol goud. Klinkt gek? Toch was dat in de middeleeuwen heel normaal. Rijke mensen lieten zich zelfs schilderen met zo’n boekje in hun handen. Ze waren er trots op. En ze zochten er troost in.

Een boekje voor elke dag

In Brugge, in het Groeningemuseum, kun je dat nu allemaal met eigen ogen zien. De tentoonstelling heet ‘Trots & Troost’. Je ziet er geen gewone boeken, maar getijdenboeken. Die zaten vroeger boordevol kleurrijke tekeningen, gebeden en zelfs kleine grapjes in de kantlijn. Ze waren speciaal gemaakt om elke dag in te lezen en te bidden.

En weet je wat het gekke is? Het waren niet alleen mannen die ze gebruikten. Ook heel wat vrouwen lieten een getijdenboek maken. Soms stond hun naam er zelfs in. Ze kozen zelf de kleuren, tekeningen en gebeden. Een beetje zoals jij nu je eigen hoesje kiest voor je smartphone.

Brugge was dé hotspot

Vroeger kwamen mensen van heinde en verre naar Brugge voor deze boeken. In de 15de eeuw was Brugge namelijk de plek waar de mooiste getijdenboeken gemaakt werden. Daarom is het extra bijzonder dat deze tentoonstelling helemaal bestaat uit stukken die uit Brugge zelf komen. Alles wat je ziet, werd hier ooit bewaard of gemaakt.

Er zijn zelfs vier Vlaamse Topstukken bij! En sommige boeken en objecten worden nu pas voor het eerst aan het publiek getoond. Spannend, toch?

Schilderijen worden tot leven gewekt

Wat deze expo extra cool maakt? De schilderijen van bekende kunstenaars zoals Petrus Christus. Op één ervan staat Isabella van Portugal met haar getijdenboek in de hand. Dat schilderij is nu het campagnebeeld van de expo. Het is alsof je door een venster kijkt naar de middeleeuwse wereld. En dat allemaal dankzij een klein boekje.

Een Brugse samenwerking

Deze expo kwam er doordat Musea Brugge en de Openbare Bibliotheek samenwerkten. Evelien Hauwaerts, de curator van de manuscripten, vertelt er tijdens de opening enthousiast over. Dankzij deze samenwerking leer je niet alleen iets bij over kunst, maar ook over het dagelijkse leven van mensen in de middeleeuwen.

Waarom dit ertoe doet

Misschien denk je: “Wat heb ik nu aan zo’n oud boek?” Maar eigenlijk is het niet zo anders dan nu. Mensen zochten toen al manieren om rust te vinden. Ze wilden iets tastbaars dat hen hielp als ze bang waren, verdrietig of juist dankbaar. Net zoals jij misschien een dagboek hebt. Of een foto in je kamer die je blij maakt.

Ga kijken!

De tentoonstelling ‘Trots & Troost’ loopt in het Groeningemuseum in Brugge. Je vindt er zo’n 35 topstukken – van manuscripten en schilderijen tot kleine voorwerpen zoals een zakheilige. Alles vertelt een verhaal. En misschien ontdek jij wel welk verhaal het beste bij jou past.

Ben jij al gaan kijken? Of heb je zelf iets dat jou troost geeft? Laat het ons weten!