Strengere controles, slimme meters en extra speurders moeten fraude sneller ontmaskeren

Domiciliefraude is al lang geen marginaal fenomeen meer. Steeds meer mensen proberen met een vals adres hun ficaliteit zo laag mogelijk te houden of hun uitkering veilig te stellen door regels te ontwijken. Minister Rob Beenders (Vooruit) trekt daarom de teugels strakker aan.

“Fraude schaadt niet alleen de sociale zekerheid, maar ook het vertrouwen tussen burgers,” zegt hij. Volgens Beenders zijn vooral ondernemers steeds toleranter geworden voor zwartwerk en creatieve trucs met domicilie. Hij wil dat bewustzijn keren door uit te leggen welke schade dit veroorzaakt.

Meer controles en slimme technologie

De Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) krijgt versterking: er worden extra controleurs aangeworven die gerichter op domiciliefraude speuren. Ze kijken niet alleen naar wie waar staat ingeschreven, maar analyseren ook verbruik van water en elektriciteit. Dankzij slimme meters kunnen verdachte patronen veel sneller worden opgespoord.

Beenders benadrukt dat dit geen heksenjacht wordt, maar een noodzakelijke stap om eerlijke burgers te beschermen. “Wie niets te verbergen heeft, hoeft niets te vrezen,” klinkt het.

Ondernemers onder de loep

Volgens de minister zijn ondernemers een belangrijke schakel. “We merken dat er meer begrip lijkt te zijn voor zwartwerk,” zegt hij. “Dat is gevaarlijk, want het ondermijnt eerlijke concurrentie en zet druk op correcte werkgevers.”

Met duidelijke regels en betere communicatie wil hij bedrijven wijzen op hun verantwoordelijkheid. Tegelijk investeert hij in samenwerking tussen verschillende diensten om informatie sneller te delen.

Wat betekent dat voor jou?

De kans dat je zelf te maken krijgt met een controle, wordt groter. Zeker als je adres niet klopt met je werkelijke verblijfplaats. Ook wie op grote schaal zwartwerk organiseert of meewerkt aan sociale dumping, kan sneller tegen de lamp lopen.

De overheid wil zo niet alleen miljoenen aan onterecht uitgekeerde uitkeringen terughalen, maar ook de fundamenten van het sociale systeem beschermen. Beenders: “We mogen niet toelaten dat een kleine groep profiteert ten koste van iedereen.”

‘Slimme meters’ speuren verdachte verbruiken op

Een opvallende stap is het gebruik van slimme meters bij domiciliefraude. Die registreren exact hoeveel water en energie een woning verbruikt. “Een huis dat zogezegd bewoond is, maar nauwelijks verbruik heeft, is vaak een duidelijk signaal,” legt een controleur uit.

Zo kan de SIOD sneller ingrijpen en fraudenetwerken ontmantelen. Ook bij tijdelijke leegstand of verhuurconstructies kunnen de slimme meters een aanwijzing geven voor misbruik.

De strijd tegen fraude gaat door

Met meer mensen, meer data en betere technologie hoopt de minister een mentaliteitswijziging op gang te brengen. Hij roept burgers op om fraude te melden en mee te bouwen aan een eerlijk systeem.

“We moeten elkaar durven aanspreken op vals spel,” besluit hij.