Onderzoek naar Vervanging van Fossiele Grondstoffen
In opdracht van de Haven van Antwerpen-Brugge heeft VITO de mogelijkheden onderzocht om fossiele grondstoffen, die de basis vormen voor het chemiecluster in Antwerpen, te vervangen door biogebaseerde of gerecycleerde koolstofbronnen. Om dit potentieel beter te begrijpen, heeft VITO het bestaande industriële systeem voor de productie en recycling van kunststoffen in België en de buurlanden geanalyseerd.
Van Mechanisch naar Chemisch Recyclen
De analyse toont aan dat kunststofrecycling in België momenteel bijna uitsluitend via mechanische recycling plaatsvindt. Hoewel België volgens een recente studie van Plastics Europe Europees koploper is in kunststofrecycling met een recyclingpercentage van 39%, wordt een aanzienlijk deel van het kunststofafval nog steeds verbrand. Mechanische recycling kan echter slechts een beperkt deel van het kunststofafval omzetten in gerecycleerde producten. Gezien deze beperkingen biedt de chemische industrie oplossingen voor zowel de verwerking van dit afval tot nieuwe grondstoffen als het gebruik ervan als basismateriaal in hun productieprocessen.
Het Antwerpse Model
In zijn studie stelt VITO het Antwerpse Model voor, dat gericht is op defossilisering door fossiele koolstofbronnen te vervangen door hernieuwbare bronnen. Als thuisbasis van het grootste geïntegreerde chemiecluster van Europa en een belangrijk knooppunt voor de productie, behandeling en distributie van kunststofgranulaten – jaarlijks worden in Antwerpen 4 miljoen ton polymeren geproduceerd – is de haven de ideale locatie om een circulair centrum te ontwikkelen en een leidende rol te spelen.
Opbouw van een Circulair Centrum
De eerste stappen naar de opbouw van dit circulaire centrum en het samenbrengen van de volledige waardeketen werden op 18 september gezet tijdens een interactieve workshop in het Havenhuis van Antwerpen. VITO presenteerde daar de studieresultaten, inclusief het Antwerpse Model. Een paneldiscussie met de brancheverenigingen essenscia PolyMatters en Cefic volgde, waarin de uitdagingen op het gebied van beleid en de sterke punten zoals de aanwezigheid van het chemiecluster werden besproken. Alle partijen benadrukten de oproep aan bedrijven om samen te werken bij de vorming van een coherent circulair cluster.
De Toekomst van Chemisch Recyclen in België
Alle partners zijn ervan overtuigd dat chemisch recyclen in België veelbelovend is, ondanks de bestaande uitdagingen, dankzij de aanzienlijke polymerenproductie, de hoge expertise in afvalbeheer en de uitstekende verbindingen met andere clusters en de rest van de wereld. De Haven van Antwerpen fungeert als de ideale locatie voor een circulair centrum.
Conclusie
De Haven van Antwerpen-Brugge speelt een cruciale rol in de overgang naar een duurzamere economie. Door samen te werken met VITO en andere partners kan de haven zich versterken als centrum voor innovatie en duurzaamheid, wat niet alleen de omgeving, maar ook de economie en werkgelegenheid in de regio ten goede komt. Voor de toekomst van het chemiecluster in Antwerpen is samenwerking tussen industrie, overheid en onderzoeksinstellingen essentieel om de overgang naar een circulaire economie en defossilisering te versnellen.
