Vandaag voeren advocaten uit heel België actie in de Brugse gevangenis en andere detentiecentra in het kader van de Europese Dag van de Rechten van de Mens. Met deze nationale actie willen zij aandacht vragen voor de structurele problemen in het Belgische gevangeniswezen.

De actie vindt niet alleen plaats in Brugge, maar ook in Ieper en de gesloten instelling De Zande in Ruiselede. Het is een gecoördineerd initiatief van de balies van advocaten, die ervoor pleiten dat de fundamentele rechten van gedetineerden gerespecteerd worden.

Advocaten bezoeken cellen en voeren gesprekken

De 35 gevangenissen in België krijgen vandaag bezoek van de balies. Advocaten doen observaties, betreden cellen en gaan in gesprek met gedetineerden waar mogelijk. Deze unieke actie is bedoeld om directe inzichten te verkrijgen in de situatie binnen de gevangenismuren.

Het initiatief komt voort uit het recente recht dat stafhouders – verantwoordelijken van een balie – hebben gekregen om gevangenissen binnen hun rechtsgebied te bezoeken. Dankzij toestemming van de minister van Justitie mogen ze ook cellen betreden en gesprekken voeren met gevangenen.

Focus op structurele problemen en mensenrechten

Met de actie willen de balies beleidsmakers oproepen om de overbevolking en het gebrek aan basisvoorzieningen in gevangenissen aan te pakken. Volgens Advocaat.be, een van de organiserende partijen, zijn de omstandigheden in sommige Belgische gevangenissen onaanvaardbaar.

Op 4 september zaten er volgens cijfers van Advocaat.be 12.340 personen vast in Belgische gevangenissen en detentiehuizen, terwijl er slechts plaats is voor 10.933 mensen. Deze overbezetting leidt niet alleen tot slechte leefomstandigheden voor gedetineerden, maar zet ook druk op het personeel.

De bevindingen van deze actie worden gebundeld in een rapport dat begin volgend jaar zal worden gepubliceerd. Daarmee hopen de advocaten concrete veranderingen te bewerkstelligen in het strafbeleid en het gevangeniswezen.

Uitbreiding van visitatierechten gevraagd

Naast aandacht voor gevangenissen, pleiten de advocaten er ook voor om het visitatierecht uit te breiden naar andere detentieplaatsen, zoals politiecellen, detentiehuizen, forensische psychiatrische centra en centra voor personen zonder wettig verblijf.

De actie wordt gesteund door verschillende organisaties, waaronder Advocaat.be, Avocats.be en de Brusselse Ordes van advocaten.

België eerder veroordeeld

België werd al herhaaldelijk op de vingers getikt door internationale instanties wegens mensenrechtenschendingen in het gevangeniswezen. Door acties zoals deze hopen de advocaten de druk op beleidsmakers te vergroten om eindelijk werk te maken van duurzame oplossingen.

De vraag naar structurele veranderingen in Brugge en de rest van het land is duidelijk: meer capaciteit, betere voorzieningen en een humaan beleid dat mensenrechten respecteert.