België heeft een rol in het Hoge Noorden

Bruggeling en Kamerlid Jasper Pillen (Open VLD) benadrukt het belang van een Belgische Arctische strategie, iets wat volgens hem geen moment langer mag worden uitgesteld. Tijdens een internationale conferentie, georganiseerd door het Egmont Instituut, zette Pillen de noodzaak voor België om in te spelen op geopolitieke, economische en wetenschappelijke ontwikkelingen in de Arctische regio overtuigend uiteen.

Met zijn roots in Brugge én zijn ervaring in internationale politiek pleit Pillen voor een duidelijke visie: “De Noordpool raakt niet alleen de rest van de wereld, maar ook België direct, door klimaatverandering en geopolitieke spanningen.”

Waarom de Noordpool relevant is voor België

De smeltende ijskappen in het Hoge Noorden hebben verregaande gevolgen, zoals een stijgende zeespiegel en veranderende weerspatronen. Dit heeft directe impact op lage landen zoals België. Daarnaast biedt de regio economische kansen door nieuwe scheepvaartroutes en natuurlijke rijkdommen zoals olie en gas. Toch waarschuwt Pillen dat deze kansen hand in hand moeten gaan met duurzame regelgeving en internationale samenwerking.

“Als klein handelsland en lid van de EU heeft België een unieke positie om een constructieve rol te spelen,” stelt Pillen. “We kunnen onze expertise in klimaatwetenschappen en innovatieve technologie inzetten.” Hij verwijst hierbij naar Belgische sterkhouders zoals de Prinses Elisabethbasis in Antarctica en de haven van Antwerpen-Brugge, een belangrijke motor voor de circulaire economie.

Wetenschap en samenwerking als fundament

België is al decennia een voorloper op het gebied van poolonderzoek, maar deze reputatie staat onder druk. Een pijnlijk voorbeeld hiervan is de Belgica, een hypermodern Belgisch onderzoeksschip dat stil ligt door een gebrek aan middelen en personeel. “Hoe kunnen we spreken van een Arctische strategie zonder ons vlaggenschip operationeel te krijgen?” vraagt Pillen zich af.

Ook benadrukt hij dat de uitdagingen in de regio — van geopolitieke spanningen tussen grootmachten tot de rechten van inheemse volkeren — een gecoördineerde aanpak vereisen. België moet volgens hem als één stem optreden in zowel Europese als internationale contexten zoals de NAVO en de VN.

Brugge en België op het internationale podium

Tijdens zijn toespraak bracht Jasper Pillen Brugge in verband met de mondiale impact van de Noordpool. “Onze stad en regio hebben een historische band met innovatie en internationale handel. Dit moeten we uitspelen.” De haven van Antwerpen-Brugge werd specifiek genoemd als cruciaal voor groene investeringen en logistieke oplossingen in de opkomende noordelijke zeeroutes.

Pillen sloot zijn toespraak af met een duidelijke oproep aan de federale regering: “We kunnen niet zeggen dat de Noordpool belangrijk is en vervolgens onze eigen wetenschappers en diplomaten aan hun lot overlaten.” Hij waarschuwde voor een zogenaamde “Belgische bipolairheid”, waarbij mooie strategieën worden bedacht, maar niet de middelen om ze uit te voeren.

De toekomst: actie vereist

Met de goedkeuring van een resolutie in 2021 is de basis voor een Belgische Arctische strategie gelegd, maar het echte werk begint nu. Pillen roept op tot investeringen in onderzoeksschepen, Arctic-proof militaire schepen en een gecoördineerde aanpak van federale en regionale overheden.

“De Noordpool vraagt om actie, geen loze beloften. België heeft de expertise, de middelen en de mensen, nu nog de daadkracht om dit te benutten.”