3.8 C
Knokke-Heist
zaterdag 23 november 2024

Kan Je Kanker Laten Wegroesten?

Hoeโ€ kan een zak kamelenbloed โขeen wetenschappelijke โ€revolutie ontketenen? โฃHoeโข worden โ€cold cases opgelost met โขslechts รฉรฉn โฃchromosoom? Is het mogelijk omโ€ kanker โ€‹te laten wegroesten? En โ€Œwaaromโ€‹ wijden wetenschappers jaren van hun leven aan het beantwoorden vanโค deze vragen? โ€ŒHetโฃ nieuwe programma Knappe koppen onderzoekt deze โ€‹fascinerende kwesties. Jacotte Brokken, een fervent wetenschapsliefhebber met โ€een diploma in de chemie, presenteert haar eerste show op VRT 1 en biedt duidelijkeโ€ uitleg.

Knappe koppen verkent โขverschillende wetenschappelijke โขdisciplines. Deโ€ uitgelichte wetenschappers zijn experts in hun vakgebiedโ€ en worden wereldwijd erkend voor โฃhun baanbrekende werk. Hun onderzoek streeft โคernaar de wereld te verbeteren. Het programma behandelt onder andere nieuweโ€ therapieรซn voor moeilijk te behandelen kankersโฃ en DNA-onderzoek om oude verdwijningszaken op te lossen. Daarnaast krijgen we โ€‹inzicht in de persoonlijke drijfveren van deze wetenschappers: wat inspireerde hen โคen wat motiveert hen?

Jacotte Brokken: “We mogen โคtrots zijn op het wetenschappelijk onderzoek dat hier in Belgiรซ plaatsvindt. Het is vaak โฃonbekend bij โ€het grote publiek, maar โขheeft โ€‹een enorme impact wereldwijd. Ik ben verheugdโฃ om โ€dezeโ€Œ onderzoekers en hun โ€Œwerk aan de kijkersโฃ teโ€ presenteren. Het is fascinerend om teโ€Œ ontdekken wat mensen drijftโค om hun carriรจre te wijden aan het oplossen van specifieke vragen.”

In Belgiรซ zijn er ongeveer 120 bedrijven โ€‹en universiteiten die zich โ€‹bezighouden met biotechnologisch onderzoek en ontwikkeling. Dit verdient โ€‹speciale aandacht. Knappe koppen โข richt zich op enkele van deze onderzoekers die met hun ontdekkingen en innovaties โ€Œeen verschil maken.

Aflevering 1 – KULAK Dr. Sofie Claerhout: Y-chromosomaal Verwantschapsonderzoek

Cold cases zijn de focus van Sofie Claerhout. Ze โ€‹streeft ernaar om โขoude verdwijningszaken op te โ€lossen. Ook in Belgiรซ blijven veel zakenโค onopgelost, en daar wil Sofie verandering โ€Œin brengen.

Sofie โขClaerhout: โ€œHet idee dat er โ€Œmensen vrij rondlopenโข die iemand hebben vermoord, vind ik verschrikkelijk. Zeker omdat er manieren zijn om veel daders te identificeren.โ€

Als kind was Sofieโ€‹ al gefascineerd door wetenschap en forensisch onderzoek,โค geรฏnspireerd โฃdoor series als CSI Miami. Het is dan ook geen verrassingโ€ datโค ze later โ€‹afstudeert als de eersteโฃ doctor โ€in de forensische genetica in Belgiรซ. Haar onderzoek richt zich op het Y-chromosoom, een DNA-fragment dat van vader op โ€‹zoon wordt doorgegeven โ€en niet direct geschikt is voor daderidentificatie. Sofie ontdekte echter dat er veel informatie โคin โคhet Y-chromosoom verborgen zit die kan helpen bij โ€Œhet โ€oplossen vanโค cold cases, en ze โฃisโค vastbesloten om dit in de praktijk te brengen.

Aflevering 2 – UA Prof. Sรฉbastien โ€‹Anguille: Innovatiesโฃ in CAR-T-celtherapie

Na een langdurig ziekenhuisverblijfโ€Œ als kind, โขbesloot Sรฉbastien Anguille dat hij arts wilde worden. Zijn โฃdoel is om nieuwe behandelingen te ontwikkelen voor kankers die moeilijk te genezen zijn, met als ultieme missie levens te redden.

Bij CAR-T-therapie worden genetischโข gemodificeerde cellen van de patiรซnt zelf โ€gebruikt om de kanker aan te vallen, vergelijkbaar โ€Œmet eenโ€ gerichte aanval. Hetโ€Œ klinkt als sciencefiction, maar het is werkelijkheid.

Met een achtergrond in hematologie, richt โฃSรฉbastien zich op complexe โ€bloedkankers. Voor sommige patiรซnten is er geen bestaande behandeling, wat hem ertoe โ€Œbracht naar China te reizen om meer te leren over CAR-T-therapie. Deze innovatieve aanpak gebruikt de eigen immuuncellen van de patiรซnt, genetisch aangepast om de kanker te โขbestrijden, en heeft indrukwekkende resultaten opgeleverd.

Afleveringโ€ 3 – UA Prof. Tom โ€en Wim Vanden Berghe: De Kracht vanโ€Œ Ferroptose

De broers Tom en โ€Wim Vanden Berghe โ€Œvormen een โ€Œdynamisch duo in de strijdโข tegen โ€kanker en andere ziekten.โ€ Beiden zijn moleculair biologen; Wim heeft eenโฃ passie voor de natuur,โ€‹ terwijl Tom gedreven is om een nieuw geneesmiddel te ontwikkelen tegen kanker en orgaanfalen. Tom’s eigen diagnoseโค van chronische bloedkanker,โ€‹ waarvoor wel een behandeling โ€Œbestaat,โ€ inspireerde hem om te zoeken naar nieuwe โขkankertherapieรซn om anderen te helpen.

De broers waren de eersten die de โฃoorzaak van orgaanfalen ontdekten: ferroptose, een proces waarbij cellen ‘wegroesten’. Het was een verrassende ontdekking dat er iets ontwikkeld kon โ€Œworden om ditโค proces te stoppen.

Wim โฃonderzoekt โ€Œmedicinale plantenโข en โ€‹ontdekte dat de Indische winterkers โขontstekingsremmende eigenschappen heeft. Echter, de โขstof uit de โคplant bleek ook cellen te doden,โ€Œ wat ongewenst is in een medicijn. Hij deelde zijn bevindingen met zijn โ€broer Tom, een expert in celdood. Tom ontdekte dat het om een nieuwe vorm van celdood ging, namelijk dood door roest. Dit zette โฃhem aan hetโข denken: zou het mogelijkโ€Œ zijn om kanker te laten ‘wegroesten’? Hun experimentele onderzoek biedt hoop op nieuweโฃ behandelingen voor kanker en orgaanfalen in de toekomst.

Aflevering 4 – VUB Prof. Raymond Hamersโ€‹ & Prof. โขSerge โขMuyldermans: Nanobodies

Raymond Hamers en Serge Muyldermans zijn de ontdekkers van wat misschien wel de belangrijkste biotech-ontdekking ooit in ons land genoemd mag worden. De nanobodies: kleine antilichamen van kameelachtigen.

Serge Muyldermans: โ€œAlles begon met Hamers die een practicumโ€‹ leidde en ontdekte dat kamelen speciale antistoffenโ€‹ hebben. Wij waren eersten die dat zagen. Daโ€™s een euforisch โฃgevoel. โ€Een ontdekking waarvan we niet โขkonden voorspellen waar zeโข ons ooitโ€‹ zou brengen.โ€

In 1989 laat โ€‹professor โ€ŒRaymond Hamers zijn studenten een klassieke oefening doen: antilichamen isoleren uit bloed. Hij vindtโข een zak โฃoud kamelenbloed inโ€‹ de diepvriezer en laat ze daar op oefenen. Raymond ziet tot zijn verbazing dat het resultaat van de studenten niet kan kloppen. Er is iets aan de hand met dat bloed. Zijn assistentโ€‹ Serge doet de proef opnieuw โคen komt tot hetzelfde resultaat. Ze ontdekken dat de antilichamen van kamelen er helemaal โ€anders uitzien dan die van andere dieren.โ€Œ Hoe een zak โคoud kamelenbloed en een flinke dosis toeval zorgen voor een hele nieuwe wereld aan toepassingen. Die ontdekking zal leiden tot vele โฃnieuwe doorbraken. Van nieuwe โ€Œbehandelingen en medicijnen tot toepassingen in de landbouw.

Knappe koppen: vanaf 20 november elke woensdag om โฃ21.35 uur op VRT 1 enโข VRT MAX.

Knappe koppen is een programma van โ€ŒVRT โขStudio’s voor VRT 1.

Ads: